IzomeriaJednym ze skutków przestrzennej budowy cząsteczek jest możliwość tworzenia izomerów. Szczególnie w ramach zajęć z grupami uczniów budujących modele cząsteczek jest bardzo prawdopodobne, choćby na zasadzie przypadkowości, że różne grupy uczniowskie zbudują modele różne pod względem przestrzennym, lecz o tym samym składzie stechiometrycznym. Poniżej pokazano przykłady modeli: eteru dimetylowego, alkoholu etylowego i dichloroetenu. Zagadnieniu konformerów poświęcono nieco więcej uwagi w końcowej części tego przykładu. |
|
![]() |
![]() |
Rys. 23. Porównanie budowy eteru dimetylowego i alkoholu etylowego - modele izomerów. |
|
![]() |
![]() |
Rys. 24a. Porównanie budowy izomerów cis- i trans-dichloroetenu. |
|
Przedstawione na rysunku 24a modele izomerów cis- i trans-dichloroetenu dobrze odzwierciedlają geometrię cząsteczek, jak też wskazują na przyczyny zjawiska tj. zahamowanie rotacji swobodnej w związku z obecnością wiązania podwójnego C=C. Budując w/w model z wykorzystaniem płatów orbitalowych, jak pokazano na rysunku 24b, można w znacznie lepszy sposób przedstawić istotę inwersji izomerów geometrycznych. |
|
![]() |
Rys. 24b. Model cząsteczki cis-dichloroetenu. |
Budując modele dichloroetenu należy przedstawić także postać dwupodstawionych, które nie tworzą izomerów. Model cząsteczki pokazano na rysunku 24c, gdzie jako podstawione ligandy wybrano ponownie atomy chloru. |
|
![]() |
Rys. 24c. Model cząsteczki nie posiadającej izomerów geometrycznych. |